OKO PLANETE

GEOLOGIJA

Nova Atlantida?

Naučnici sa Univerziteta Utreht u Holandiji utvrdili su postojanje kontinenta Velika Adria dok su obavljali geološka istraživanja mediteranskog basena i planinske lance od Španije u pravcu istoka. Velika Adria je zapravo komad kontinentalne kore koji se odvojio od Severne Afrike i “zaglavio” ispod južne Evrope pre oko 140 miliona godina.
"Većina planinskih lanaca koje smo istraživali potiče od jednog kontinenta koji se od Severne Afrike odvojio pre više od 200 miliona godina“, navodi Duve Van Hinsbergen, autor studije i profesor globalne tektonike i paleogeografije na Univerzitetu Utrehtu. On je dodao da jedini preostali deo ovog kontinenta vodi od Torina preko Jadranskog mora do “pete čizme” Italije. To područje geolozi nazivaju Adria, pa istraživači prethodno neotkriveni kontinent nazivaju Velika Adria.
Naučnici su rekonstruisali veličinu i oblik kontinenta koristeći softver za rekonstruisanje tektonskih pomeranja, koji koristi na hiljade izvora o tektonskim potresima, magnetizmu stenja i drugim kretanjima Zemljine površine kako bi stvorio konačnu sliku kontinenta. Stručnjaci ističu da je Mediteran među geološki najsloženijim oblastima na Zemlji.
"To je jednostavno geološki nered: sve je zakrivljeno, slomljeno i naslagano. U poređenju sa ovim, Himalaji predstavljaju prilično jednostavan sistem. Tamo možete da pratite nekoliko velikih linija na udaljenosti većoj od 2.000 km“, rekao je Hinsberger.
U slučaju Velike Adrije, veći deo bio je pod vodom, prekriven plitkim morem, koralnim grebenima i sedimentima dok se ostaci izgubljenog kontinenta mogu videti u planinskom području Bik, u Turskoj. Istraživači su otkrili da je Velika Adrija počela da postaje kontinent pre oko 240 miliona godina, u vreme trijasa.
"Na osnovu mapiranja, nastale su slika Velike Adrije i slike nekoliko manjih kontinentalnih blokova koji sada čine delove Rumunije, Severne Turske i Jermenije“, dodao je Van Hinsbergen, navodeći da se deformisani ostaci gornjih nekoliko kilometara izgubljenog kontinenta i dalje mogu videti u planinskim lancima.

Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja
"Novinarnica"