MAGAZIN ZA NAUKU, ISTRAŽIVANJA I OTKRIĆA
»  MENI 
 Home
 Redakcija
 Linkovi
 Kontakt
 
» BROJ 63
Planeta Br 60
Godina XI
Maj - Jun 2014.
»  IZBOR IZ BROJEVA
Br. 71
Nov. 2015g
Br. 72
Feb. 2016g
Br. 69
Jul 2015g
Br. 70
Sept. 2015g
Br. 67
Januar 2015g
Br. 68
April. 2015g
Br. 65
Sept. 2014g
Br. 66
Nov. 2014g
Br. 63
Maj. 2014g
Br. 64
Jul. 2014g
Br. 61
Jan. 2014g
Br. 62
Mart. 2014g
Br. 59
Sept. 2013g
Br. 60
Nov. 2013g
Br. 57
Maj. 2013g
Br. 58
Juli. 2013g
Br. 55
Jan. 2013g
Br. 56
Mart. 2013g
Br. 53
Sept. 2012g
Br. 54
Nov. 2012g
Br. 51
Maj 2012g
Br. 52
Juli 2012g
Br. 49
Jan 2012g
Br. 50
Mart 2012g
Br. 47
Juli 2011g
Br. 48
Oktobar 2011g
Br. 45
Mart 2011g
Br. 46
Maj 2011g
Br. 43
Nov. 2010g
Br. 44
Jan 2011g
Br. 41
Jul 2010g
Br. 42
Sept. 2010g
Br. 39
Mart 2010g
Br. 40
Maj 2010g.
Br. 37
Nov. 2009g.
Br.38
Januar 2010g
Br. 35
Jul.2009g
Br. 36
Sept.2009g
Br. 33
Mart. 2009g.
Br. 34
Maj 2009g.
Br. 31
Nov. 2008g.
Br. 32
Jan 2009g.
Br. 29
Jun 2008g.
Br. 30
Avgust 2008g.
Br. 27
Januar 2008g
Br. 28
Mart 2008g.
Br. 25
Avgust 2007
Br. 26
Nov. 2007
Br. 23
Mart 2007.
Br. 24
Jun 2007
Br. 21
Nov. 2006.
Br. 22
Januar 2007.
Br. 19
Jul 2006.
Br. 20
Sept. 2006.
Br. 17
Mart 2006.
Br. 18
Maj 2006.
Br 15.
Oktobar 2005.
Br. 16
Januar 2006.
Br 13
April 2005g
Br. 14
Jun 2005g
Br. 11
Okt. 2004.
Br. 12
Dec. 2004.
Br 10
Br. 9
Avg 2004.
Br. 10
Sept. 2004.
Br. 7
April 2004.
Br. 8
Jun 2004.
Br. 5
Dec. 2003.
Br. 6
Feb. 2004.
Br. 3
Okt. 2003.
Br. 4
Nov. 2003.
Br. 1
Jun 2003.
Br. 2
Sept. 2003.
» Glavni naslovi

ARHITEKTURA

 

Pripremio: Dr arh. Mirjana Lukić


Budućnost urbanizma

Grad kao živi organizam

Futurologija je postala nauka, neophodna civilizaciji velikih brzina "kao što su automobilu koji juri nepoznatim putem kroz noć potrebni farovi koji će osvetljavati sve dalje napred kako bi se izbegla katastrofa", kaže filozof Gaston Berger. Koji su glavni problemi buduće urbanizacije?

Demografska ekspanzija, nedostatak životnog prostora, zagađenje i degradacija životne sredine, globalno zagrevanje, glad i siromaštvo, bolesti, prirodne i ljudski izazvane katastrofe a odnedavno i terorizam… sve je na našoj maloj planeti, poluprečnika geoida od centra do površine samo 6.750 km!

Zemlja i ljudi na njoj su u stalnim opasnostima a da toga često nismo svesni. Prema analizama francuskog filozofa Denisa de Ružmona a na osnovu praćenja niza dosadašnjih kretanja, stanovništvo Zemlje će se dvostruko uvećavati svakih četrdeset godina. Ako se zna da ukupna površina Zemlje iznosi oko sedam milijardi km2 i da je samo jedna petina pogodna za naseljavanje, kako organizovati tako ograničenu površinu za sve veću ljudsku zajednicu?

Glad jednog dela čovečanstva je posledica činjenice da samo jedna petina stanovništva uživa u dostignućima nauke i tehnike i da 19 zemalja sveta raspolažu sa 70% svetskih prirodnih izvora. Planiranje i velikodušnost bogatih će možda napraviti bolji raspored i dovesti do višeg standarda i većeg broja ljudi, a veći prinosi kao posledica razvoja nauke i genetike, alge i sintetička ishrana možda će uspeti da utole glad sve brojnijeg stanovništva.

Rast brojevima i u visinu

Rast gradova i porast stanovništva u njima za poslednjih sto godina, (od 1900) ukazuju na širenje višemilionskih staništa, odnosno celih metropolitenskih područja: Bombaj - 12miliona stanovnika, Šangaj - 11, Sao Paolo -10,7, Seul - 10,2, Moskva - 10,1 , Delhi - 9,8, Karači - 9,3, Njujork - 8,8, Istambul - 8,8, Meksiko Siti - 8,5, Tokio - 8,3, Teheran - 7,7, London - - 7,7, Kairo - 7,6, Lima - 7, Bogota - 6,7, Bankok - 6,3, Rio de Žaneiro - 5,9....

Vizionari arhitekti predviđaju gradove visoko u vazduhu, gradove na okeanu, gradove u ledenim predelima. Eduar Utuđan i pariska grupa "Gekus" stvorili su novu disciplinu - “podzemni urbanizam”. Ona omogućava da se pod zemlju smeste brojne funkcije današnjeg grada: administracija i javni poslovi, banke, arhivi, trezori, biblioteke. Takođe, i tuneli infrastukture (saobraćaj, instalacije, snabdevanje, dovod energije). Ova ideja je zajednička mnogim vizionarima i predstavlja jednu od osnova budućeg grada, a što se umnogome ostvaruje u velikim gradovima sveta. Predviđa se da će se gradovi podizati kao suprastrukture iznad postojećih, da će se graditi na morima i okeanima, u ledenim prostranstvima i pod zemljom.

Ljudi će naseljavati i druge planete, čiji će se prirodni izvori eksploatisati i gde će biti neophodno prilagođavati se novim životnim uslovima i veštački stvorenim sredinama. Francuski inženjeri Mejmon i Sarž zamislili su naselje na Mesecu, klimatizovano, izdignuto na kosom stubovima, koje bi odolevalo silama otvorenog svemira.

Već danas svi veći gradovi u svetu utrkuju su u visini novih građevina: Tajpej toranj u Tajvanu 508 m, Burdž Kalifa u Dubaiju 828 m, sa 147 spratova. U Šangaju će se graditi građevina visoka preko 1000 m.

Pokušavajući da reše integralne gradske probleme, vizionari su pre trideset godina predviđali ono što se delimično i polako ostvaruje: grad kao živi organizam (Paolo Soleri, "Mesa Siti") ili potpuno mehanizovani gradovi kao "Spilhaus", Sent Elie.

Svemirski brod “Zemlja”

Uporedo sa rastom u visinu, gradovi se pružaju u dubinu i podzemno. Visoke zgrade su međusobno povezane pasarelama i saobraćajnim tunelima. Možda je najbolja ilustracija za takav grad "Plug in Siti" grupe „Archigram“, čiji su vizionari predvideli, šezdesetih godina prošlog veka, ono što se delimično i polako ostvaruje. To su potpuno novi gradovi, mada postoje i prelazni oblici (Jona Fridman), kao suprastruktura koja lebdi visoko u vazduhu iznad postojećih gradova. Predlažu se i gradovi pokriveni prozračnim kupolama (Bakminster Fuler), klimatizovani i zaštićeni od nepovoljnih vremenskih uticaja.

Neke vizije tvoraca stripova kojima se "hrane" kompjuteri za predviđanje budućnosti, vide Zemlju kao grad-planetoid, mehanizovan i uređen kao "svemirski brod Zemlju", kako ju je nazvao veliki konstruktor kupola B. Fuler.

 

Dr arh. Mirjana Lukić

 

 

Kompletni tekstove sa slikama i prilozima potražite u magazinu
"PLANETA" - štampano izdanje ili u ON LINE prodaji Elektronskog izdanja

 

 

 

  back   top
» Pretraži SAJT  

powered by FreeFind

»  Korisno 
Bookmark This Page
E-mail This Page
Printer Versie
Print This Page
Site map

» Pratite nas  
Pratite nas na Facebook-u Pratite nas na Twitter - u  
»  Prijatelji Planete
»   ON LINE PRODAJA

6 digitalnih izdanja:
5,40 EUR/540,00 RSD
Uštedite čitajući digitalna izdanja 50%

Samo ovo izdanje:
1,44 EUR/144,00 RSD
Uštedite čitajući digitalno izdanje 20%

www.novinarnica.netfree counters


Prelistajte besplatno primerak
Planeta Br 48


» BROJ 63 naslovna
Godina XI
Maj - Jun 2014.

 

 

Magazin za nauku, kulturu, istraživanja i otkrića
Copyright © 2003 -2015. PLANETA